توکسین بوتولینوم A که با نام تجاری بوتاکس عرضه می گردد نوعی پروتئین است که از یک باکتری بی هوازی به نام کلستر یدیوم بوتولینوم ترشح می شود (همان سمی که در قوطی کنسروها گاهاً سبب مسمومیت های غذایی می شود) اثر این سم به گونه ای است که در صفحه محرکه (محل اتصال پایانه های عصبی به عضلات) اثر کرده و مانع رسیدن فرمان انقباضی به عضلات می شود که در حقیقت نوعی فلج عضلانی موقت است. این فراورده جهت کاربردهای پزشکی بصورت خالص، استریل، ضعیف شده و بسیار رقیق تهیه می شود که به شکل ویالهای تک واحدی، دو واحدی، سه واحدی و چهار واحدی تحت لیسانس شرکت های تجاری مختلف عرضه شده اند. در علم پزشکی و در مسائل مختلف از جمله زیبایی مانند رفع چروک های ناحیه پیشانی، خط اخم و خطوط اطراف چشم ها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در مسائل غیر زیبایی از بوتاکس برای رفع اسپاسم ها (انقباض یک یا چند عضله) گرفتگی های عضلانی مخصوصاً میگرن، کاهش تعریق در ناحیه کف دست و پاها، زیر بغل و یا رفع انحراف چشم ها استفاده می شود.
محصولات توکسین بوتولینیوم (بوتاکس):
- بوتاکس Allergan ساخت کشور امریکا که دارای FDA می باشد. در ایران این بوتاکس بطور رسمی وارد نمی شود.
- بوتاکس Dysport ( دیسپورت) ساخت کشور انگلستان که دارای FDA می باشد و در ایران بطور رسمی وارد می شود و تاییدیه وزارت بهداشت را دارد دارای ویالهای 300 و 500 واحدی است.
- بوتاکس Xeomin (زئومین) ساخت کمپانی Merz آلمان هنوز موفق به اخذ FDA نشده است و حاوی توکسین خالص بدون مواد نگهدارنده است لذا احتمال آلرژی خیلی کم است. ویال های صد واحدی دارد و قابل نگهداری در دمای اتاق می باشد.
- بوتاکس Neuronox (نورونوکس) ساخت کمپانی Medytox کره جنوبی که هنوز موفق به دریافت FDA نشده است ولی مجوز وزارت بهداشت ایران را دارد و بطور رسمی وارد ایران می شود. ویال های 50 و 100 و 200 واحدی دارد.
- بوتاکس Masport (مصپورت) تحت لیسانس ایران دارای تاییدیه وزارت بهداشت ایران می باشد ولی فاقد FDA می باشد و بشکل ویال های 300 و 500 واحدی در سیستم دارویی ایران یافت می شود.
- سایر بوتاکس های متفرقه که تحت عناوین گوناگون مثلا بوتاکس کانادایی و غیره می باشد اکثرا ساخت کشور چین می باشد و هیچکدام نه مجوز وزارت بهداشت ایران را دارند و نه دارای تاییده FDA می باشند.
تاثیرات بوتاکس معمولاً دو تا سه روز بعد از تزریق آن شروع می شود و طی ده روز به اثر مطلوب خود می رسد.
ماندگاری آن حدود 4 الی 6 ماه است که اگر بوتاکس به درستی و با کیفیت بالا مورد استفاده قرار گیرد، حداکثر عوارض آن ممکن است سردرد ناچیزی در نواحی پیشانی و یا گاهی کبودی مختصری در اطراف چشم باشد که ظرف 3 تا 4 روز از بین می رود. گاهی اوقات مسائل جدی تری مانند پتوزیا، افتادگی پلک ها، تورم، قرمزی، آلرژی پوستی و به ندرت سیستمیک بروز می کند.کلینیک مهر به عنوان یکی از برترین کلینیک های تزریق بوتاکس در کرج به شما بالاترین کیفیت را ارایه می دهد.
در ابتدای ورود بوتاکس به ایران، زنان میانسال بودند که به تزریق آن روی آوردند ولی این تزریق جهت رفع چین و چروک پوست در کشور به سرعت شیوع یافت تا جایی که امروزه علاوه بر دختران جوان بین 25-20 ساله، مردان نیز از متقاضیان بوتاکس به شمار می روند. اکثر افرادی که حداقل یکبار بوتاکس تزریق نموده اند مصر به تزریق مجدد آن می باشند؛ بطوریکه در تهران روزانه 2 تا 3 هزار مراجعه جهت تزریق بوتاکس به کلینیک ها و مطب ها وجود دارد که کلینیک مهر نیز به عنوان یکی از برترین کلینیک های تزریق بوتاکس کرج متقاضیان بالایی دارد. از دلایل عمده تقاضای بالای این تزریق در کشور می توان به تاثیر مثبت و مناسب آن بر روی پوست در محو نمودن آثار چین و چروک صورت، هزینه پایین تزریق بوتاکس نسبت به جراحی های پوست، بهبودی محل تزریق در مدت کوتاه و ماندگاری تاثیرات آن به مدت طولانی اشاره کرد و از آنجا که حرکت عضلات در مدت زمان تاثیر این دارو محدود خواهد شد از چروک شدن بیشتر ناحیه نیز جلوگیری می شود.